Chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa cấp tính

Viêm tai giữa cấp tính là tình trạng bệnh lý tai mũi họng khá phổ biến, ước tính có khoảng 25% trẻ mắc ít nhất 1 lần viêm tai giữa trước 10 tuổi. Không chỉ phổ biến viêm tai giữa hoàn toàn có thể gây ra những biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị và chăm sóc đúng cách.

1. Chăm sóc hỗ trợ điều trị

Đưa trẻ đi khám và nhận sự tư vấn từ các bác sĩ chuyên khoa ngay khi trẻ có dấu hiệu bất thường về sức khỏe.
Khi trẻ có chỉ định dùng thuốc như thuốc hạ sốt, kháng sinh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ. Uống đúng liều theo cân nặng, đủ thời gian. Không tự ý ngưng thuốc dù thấy trẻ đã cải thiện triệu chứng để tránh tái phát và kháng thuốc.
Nếu trẻ không cải thiện sau 48-72 cần đưa trẻ đi tái khám.
Khi tai có mủ:
- Dùng gạc sạch lau nhẹ bên ngoài tai
- Không cố gắng làm sạch sâu trong ống tai
- Không bút kín tai
- Giữ tai khô tuyệt đối
Có thể chườm ấm cho trẻ, cho trẻ mặc quần áo mỏng, thấm mồ hôi, ở phòng thoáng khí để hỗ trợ hạ sốt cho trẻ.
Chế độ ăn của trẻ: đảm bảo đầy đủ dinh dưỡng, dễ tiêu, chia thành nhiều bữa trong ngày, bổ sung thêm trái cây tươi.
Đối với trẻ dưới 6 tháng cho trẻ bú mẹ hoàn toàn, tăng số lần.
Trẻ bị viêm tai giữa vẫn có thể tắm gội, nhưng cần tránh để nước lọt vào tai, đặc biệt nếu trẻ bị thủng màng nhĩ hoặc đang nhỏ thuốc tai. Cha mẹ có thể sử dụng bông tai chống nước hoặc mũ trùm đầu khi tắm để bảo vệ tai bé.
Không nhỏ thuốc tai nếu nghi ngờ thủng màng nhĩ (trừ khi có chỉ định của bác sĩ)
Trong lúc trẻ đang viêm tai giữa không cho trẻ bơi lội.
Không cho trẻ nằm nghiêng về bên tai đau.

2. Chăm sóc phòng ngừa tái phát

Vệ sinh tai đúng cách, tuyệt đối không ngoáy tai, không dùng tăm bông
Vệ sinh mũi sạch sẽ
- Nhỏ/rửa mũi bằng nước muối sinh lý 0,9% ấm 2–4 lần/ngày.
- Hút mũi nhẹ nhàng cho trẻ nhỏ bằng dụng cụ phù hợp nếu trong mũi có dịch
- Giữ ấm mũi – họng, đặc biệt khi thời tiết lạnh.
Vệ sinh họng miệng: Vệ sinh miệng hằng ngày, súc họng hàng ngày
Tránh cho trẻ tiếp xúc với khói thuốc lá, môi trường ô nhiễm khói bụi
Tiêm vắc xin cho trẻ đầy đủ đặc biệt là vắc xin phế cầu, cúm
Rửa tay thường xuyên trước, sau khi chăm sóc trẻ.
Hạn chế cho trẻ bú bình. Tuyệt đối không cho trẻ vừa bú bình vừa nằm hoặc vừa ăn vừa nằm.
Giữ ấm vùng cổ, mũi, tai khi gặp thời tiết lạnh
Cho trẻ nằm ngủ đầu cao hơn bình thường một chút

3. Theo dõi các dấu hiệu cảnh báo

Một số dấu hiệu xuất hiện cần đưa trẻ đi tái khám

Sốt ≥ 39°C kéo dài > 48 giờ hoặc không hạ dù đã dùng thuốc.
Đau tai dữ dội không giảm.
Trẻ quấy khóc liên tục, ngủ kém.
Chảy mủ tai mạnh, mùi hôi.
Trẻ nôn, chóng mặt, đi đứng loạng choạng.
Lơ mơ, kém tương tác.
Sung tấy sau tai, tai bị đẩy ra ngoài (dấu hiệu viêm xương chũm).
Giảm thính lực
Nếu dịch tồn tại > 3 tháng cần tái khám để đánh giá nguy cơ nghe kém, cần can thiệp

Việc chăm sóc trẻ bị viêm tai giữa đòi hỏi sự quan tâm, kiên nhẫn và tuân thủ đúng hướng dẫn điều trị. Khi được xử trí kịp thời và chăm sóc đúng cách, hầu hết trẻ sẽ hồi phục hoàn toàn, hạn chế nguy cơ biến chứng và tái phát. Phụ huynh nên theo dõi sát và tái khám đúng hẹn.